ویژگیهای صنایع دستی

به طور خلاصه در قرن هفتم و هشتم و اواخر قرن سیزدهم و چهاردهم هنر صنایع دستی در اوج تکامل و شکوفایی خود بوده است. پس از ورود اسلام به ایران و ارج نهادن به هنرهای سنتی و دستی، بناهای اوایل دوره اسلامی در زمان سامانیان، غزنویان و سلجوقیان بخشی از شاهکارهای فنی و هنر معماری ایران را تشکیل میدهند.
نظری کلی به تاریخ نشان میدهد که اصالت ایرانی در پرتو درخشندگی فرهنگ خاص خود هر بار به صورتی جوانتر و شکیلتر و با نیروی بیشتر راه خود را به جانب حیاتی نو آغاز کرده است.
قبل از دوره قاجاریه هنرهای سنتی و صنایع دستی ایران شهرتی جهانی داشت و اغلب کشورهای اروپایی خریدار آن بودند. ولی در دوره قاجاریه اقتصاد ایران با سقوط و رکود تولید مواجه شد؛ به طوری که صادرات پارچه های ایرانی تقریبا متوقف و تولید ابریشم از ۲۷ میلیون پوند انگلیس دوره شاه عباس به ۲۶۰ هزار پوند تنزل یافت. کارگاههای کاشان نیز به ۲۲۰ واحد کاهش یافت و صادرات فرش، ظروف سفال، شیشه و بلور نیز تقریباً متوقف شد. در این دوره بود که اقتصاد ایران یکسره به تسخیر خارجی ها درآمد.

با توجه به تعریف فوق و سایر تعاریفی که برای صنایع دستی ارائه شد، میتوان ویژگی های زیر را برای محصولات دست ساخته قائل شد:

1. انجام قسمتی از مراحل اساسی تولید، توسط دست و ابزار و وسایل دستی. برای تولید هر یک از فراوردههای دستی مراحل متعددی طی میشود ولی انجام کلیه این مراحل به وسیله دست و ابزار و وسایل دستی الزامی نیست و چنانچه تنها قسمتی از مراحل اساسی تولید به این طریق انجام شود، محصول تولید شده، با توجه به مواردی که در تعریف ذکر شد، از صنایع دستی محسوب میگردد.
2. حضور مؤثر و خلاق انسان در تولید و شکل بخشیدن به محصولات ساخته شده و امکان ایجاد تنوع و پیاده کردن طرح
3. های مختلف در مرحله ساخت اینگونه فراورده ها.
4. تأمین قسمت عمده مواد اولیه مصرفی از منابع داخلی.
5. داشتن بار فرهنگی (استفاده از طرحهای اصیل، بومی و سنتی)
6. همانند و مشابه نبودن فراوردههای تولیدی با یکدیگر.
7. نیاز نداشتن به سرمایه گذاری زیاد در مقایسه با سایر رشته های صنعت.
8. دارا بودن ارزش افزوده زیاد در مقایسه با صنایع دیگر.
9. قابلیت ایجاد و توسعه در مناطق مختلف (شهر، روستا و حتی در جوامع عشایری.)
10. قابلیت انتقال تجربیات، رموز و فنون تولیدی، سینه به سینه و یا مطابق روش استاد و شاگردی. طبقه بندی صنایع دستی
11. در زمینه طبقه بندی صنایع دستی، باید گفت که این طبقه بندی به صورتهای مختلف، از جمله بر اساس مواد اولیه مصرفی یا براساس شیوه و روش ساخت آن امکان پذیرند.

در اینجا طبقه بندی انجام شده توسط کارشناسان سازمان صنایع دستی ایران، که عمدتاً بر مبنای روش و تکنیک ساخت اینگونه محصولات به عمل آمده است، ذکر میشود:
.۱بافته های داری ۲.دستبافی ۳.بافتنی ۴.روکاری ۵.چاپهای سنتی ۶.نمدمالی ۷.سفالگری و سرامیک سازی ۸.شیشه گری ۹.تولید فراورده های پوست و چرم ۱۰.محصولات فلزی و آلیاژ ۱۱.قلمزنی، مشبک کاری، حکاکی روی فلزات و آلیاژها ۱۲.سنگتراشی، حکاکی روی سنگ و معرق سنگ ۱۳.خراطی چوب ۱۴.ریزه کاری و نازک کاری چوب ۱۵.منبت کاری، کنده کاری و مشبک کاری چوب ۱۶.حصیربافی ۱۷.خاتم سازی .

جهت خرید صنایع دستی ایران از محصولات سایت ما دیدن کنید ، پرشین آرت فروش صنایع دستی ایران